4 kişiden 1’ini etkilediği düşünülen polen alerjisi, mart ayında huş ağacı ile başlar ve çeşitli sorunlara neden olur. İşte polen alerjisinin tipik belirtileri ve alerjiye karşı pratik çözümler.
Bitkiler ve ağaçlar tarafından salınan bazı polenler alerjik olabilir, ancak hepsi değildir. En iyi bilinenler arasında, mart ayının sonuna doğru başlayan huş poleni, selvi, çınar ağacı, aynı zamanda çimenlerden gelen polenler ve otsu polenler bulunur.
Polen türleri hangi dönemde zirveye çıkar? Polen alerjisinin belirtileri nelerdir? Nasıl tedavi edilir? İlaç ne zaman alınmalıdır?
İşte polen alerjisi hakkında pratik rehberimiz.
POLEN NEDİR?
Polenler, bitkilerin erkek üreme elemanlarıdır. Döllenmeyi sağlamak için serbest bırakılırlar. Tozlaşma, polen tanesinin dişi çiçeğe taşınmasıdır.
2 ana polen türü vardır. Anemofil polenler, güçlü bir alerjenik güce sahiptirler. Bitki örtüsü tarafından büyük miktarlarda yayılırlar ve rüzgarla onlarca hatta yüzlerce kilometreye dağılırlar. Küçük boyutları, solunum yollarına kolayca girmelerine neden olur. Bunlar alerjilerin ana nedenidir.
Bir diğer tür olan entomofil polenler böcekler tarafından çiçekten çiçeğe taşınırlar. Alerjileri tetiklemede ikincil bir rol oynarlar.
POLEN ALERJİSİ DÖNEMLERİ
Bütün polenler alerjen değildir. Farklı alerjenik polenler, ocaktan ekime kadar arka arkaya havaya yayılır. Ağaç tozlaşması ocak ayında başlar ve nisan ayının sonuna kadar devam eder.
Alerjik polenlerin 6 ana ailesi vardır:
Betulaceae: Huş, gürgen, kızılağaç
Platanaceae: Çınar ağacı
Fagaceae: Meşe, kayın, kestane
Salicaceae: Kavak, söğüt
Cupressaceae: Selvi, sedir, ardıç
Oleaceae: Dişbudak, zeytin
Selvi Poleni
Solunum alerjilerine neden olan bu polen Aralık ayından itibaren mevcut olabilir ve haziran ayının sonuna kadar bulunur. Farklı selvi türlerinin ardışık tozlaşması nedeniyle, alerji belirtileri tüm yıl boyunca mevcut olabilir. Polen sayıları açısından 6 bin taneye kadar selvi poleni/m3 kaydedilmiştir. Bu yoğun zirvelerde yüzeylere sarı bir toz çöker.
Huş Ağacı Poleni
Ağaç polenine olan alerjilerin başlıca sorumlusudur. Tozlaşması mart ve nisan ayları arasında birkaç hafta sürer ve çok sayıda polen tanesi yayar.
Çim Poleni
Klasik “saman nezlesi”nden sorumlu olan otlar, 10 binden fazla türü içeren geniş bir ailedir. Ülkemizin her yerinde bulunurlar. Çayırlarda, ormanlarda, yol kenarlarında, çimenliklerde, tarlalarda ve şehirlerde de her yerde yetişirler.
Çim polenleri, polen alerjilerinin yüzde 50’sinden fazlasından sorumludur ve farklı türlerin art arda tozlaşması buna neden olur. Bu tozlaşma, genellikle nisan ortasından itibaren gerçekleşir. Daha sonra, mayıs ortasında tozlaşmada bir zirve olur. Sonbahar sıcaklıklarının daha ılıman olması nedeniyle giderek artan bir şekilde eylül ayının sonuna hatta ekim ayına kadar uzar.
POLEN ALERJİSİNİN BELİRTİLERİ
Polen alerjisi olanlar, her yıl aynı zamanlarda, aynı sürelerde ve aynı yoğunlukta belirtiler yaşarlar. Alerji gözleri, burnu, boğazı ve kulakları etkiler. Kaşıntı (burun, boğaz, damak, kulaklarda), hapşırma, burun akıntısı, aşırı koku kaybı ile burun tıkanıklığı görülebilir.
Polenlerin yoğun olduğu dönemlerde alerji uykuyu, günlük aktiviteleri etkileyebilir ve yorgunluk ve konsantrasyon bozukluklarına neden olabilir. Alerjiye çok sık olarak sulu ve kırmızı gözler eşlik eder.
Polen alerjisine astım eşlik edebilir. Polene alerjisi olan yaklaşık her iki kişiden birinde öksürük, nefes darlığı ve hırıltılı solunum gibi astım hastalığının özellikleri vardır. Hastalar her zaman bu belirtilerin astım belirtileri olduğunun farkına varmazlar ve uygun tedaviyi almazlar. Bu nedenle bu tür belirtilere sahipseniz danışmak için beklemeyin ve mutlaka bir uzmana başvurun.
POLEN ALERJİSİ OLAN KİŞİLER İÇİN PRATİK ÖNERİLER
Birkaç temel önlem alerji belirtilerinizi azaltabilir:
– Yatmadan önce saçınızı yıkayın. Dışarıdan eve geldiğinizde saçlarınızda yüzlerce küçük polen parçacığı birikir. Yatmadan önce saçlarınızı yıkamak polenleri ortadan kaldıracaktır ve onların tüm gece yastığınıza geçemsini ve solumanızı engelleyecektir.
– Evinizin havasını koruyun. Polen mevsiminde pencerelerinizi tam açmayın. Özellikle yatağınız bir pencerenin yanındaysa, geceleri pencereyi açık bırakmaktan kaçının. Araba yolculuklarında da aynı şeyi uygulayın, camlar kapalıyken sürün.
– Güneş gözlüğü kullanın. Polenlerin çoğaldığı dönemlerde güneş gözlüğünüzü kullanabilirsiniz. UV ışınlarına karşı korumaya ek olarak, havadaki polen taneciklerine karşı da bir perde görevi görürler ve polenlerin girmesini engellerler.
– Hiçbir şey temiz, güneşte kurutulmuş giysilerden daha güzel olamaz, polen mevsiminin zirvede olduğu zamanlar dışında. Kurudukça havadaki polen taneleri çamaşırlara yapışır ve bu kıyafetleri giydiğinizde alerji belirtileri ortaya çıkabilir.
– Sigara alerjik reaksiyonları şiddetlendirdiği için içmekten kaçının.
– Yüzme havuzundan kaçının çünkü klor burun ve gözlerin mukoza zarlarına zarar verir.
– Özellikle astımınız varsa, açık havada egzersiz yapmaktan kaçının.
Yazları, polen konsantrasyonu daha düşük olduğu için deniz kenarını tercih edin . Yaz aylarında çimenlerin tozlaşmasının hala zirvede olduğu dağ bölgelerinden kaçının.
kaynak Ensonhaber
