Covid-19 ile birlikte gıda takviyelerine talep arttı. Dünyada en çok tercih edilen vitamin olan C vitamininin fazla ya da az kullanımı tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Önemli olan fazla ilaç değil; doğru ilacı, doğru dozda kullanmak.
Her geçen gün dünyadan gelen güzel haberler umudumuzu tazelerken, vücudumuzu da yenilemek ve güçlendirmek için vitamin ve minerallere ihtiyaç duyuyoruz. Yüzyılı aşkın süredir hayatımızda olan vitaminlerin çoğunu vücudumuz üretmediğinden besin ya da takviye ilaç olarak dışardan almak zorundayız. Vitaminler; büyüme ve gelişme fonksiyonlarında görev alarak, kolajen ve kemik gelişiminde rol oynuyor, viral ve mikrobik hastalıklara karşı koruma görevi görüyor. Yağda çözünen vitaminlerin fazlası vücudumuzda depolanırken, suda çözünen vitaminlerin fazlası idrarla atılıyor. Suda çözünen C vitamini ise tüm dünyada en çok kullanılan vitaminlerden.
Pandemiyle kullanımı daha da artan C vitaminini yakından tanıyor muyuz? Eksikliğinde ya da aşırı kullanımında nasıl belirtiler yaşayabiliriz? Günlük alınması gereken doz nedir?
► Direnci artırır: C vitamini soğuk algınlığı, nezle, grip gibi mevsimsel hastalıklarda direnci artırır. Demir içeren besinleri ve demir eksikliği tedavisinde kullandığınız ilaçları C vitaminiyle almanız tedavinin etkinliğini artırır. Yara, yanık tedavisinde, sigara kullanımında ve tiroit bezinin aşırı çalışması durumunda C vitaminine ihtiyaç duyabilirsiniz. C vitamini yetersizliğinde halsizlik, çabuk yorulma, iştahsızlık, hastalıklara dirençsizlik, depresyon, yaraların iyileşmesinde gecikme ve ciltte lekelenmeler görülebilir.
► Hastalıkların ilerleyişini azaltır: Astım hastalarının, C vitamini alımı hastalığın ilerleyişini azaltır ve tüm yaş gruplarında astım kaynaklı ölümleri azaltabilir. Kardiyovasküler hastalıkları olan hastaların, serum C vitamini yükselmesi hastalığın seyrini düşürebilir.
► Meyve ve sebzelerden karşılanabilir: Kırmızıbiber, lahana, turp, maydanoz, brokoli, çilek, portakal, kivi gibi sebze ve meyveler C vitamini açısından zengin. Sebze ve meyveleri pişirmek ya da doğrayarak uzun süre bekletmek, C vitamini içeriklerini azaltır.
► Günlük doz aşılmamalı: Günlük alınması gereken C vitamini miktarı genellikle kadınlarda 75 miligram, erkeklerde de 90 miligramdır. İhtiyaç duyulan C vitamini miktarı yaş, cinsiyet, sigara kullanımı, hastalıklar, kronik yorgunluk gibi durumlarda değişebilir. Sağlıklı kişilerde günlük alınan doz 2000 miligramı geçmemeli. Fazla C vitamini tüketmek, ishal ve mide bulantısı gibi rahatsızlıklara neden olabilir ve böbreklere de zarar verebilir.
İnternetten alınanlara dikkat!
♦ C vitaminleri gibi vitaminler ilaçtır ve internet siteleri aracılığıyla aldığınız vitaminlerin kalite ve güvenliğini mutlaka sorgulayınız.
♦ Doktorunuza ya da eczacınıza danışınız. Kronik hastalıklarınız varsa mutlaka eczacınıza bildiriniz.
♦ Vitamini günün herhangi bir saatinde alabilirsiniz. Her gün aynı saatte almanız vücudun uyumu açısından önemli.
♦ Aldığınız ürünün raf ömrü ve saklama koşullarına dikkat ediniz.
kaynak birgün/Derya Bektaş
