Çoğu yavaş ilerleyen ve çoğu durumda zamanında teşhis ile tedavi edilebilen tiroid kanserleri birçok farklı belirtiye neden olabiliyor. İşte tiroid kanseri belirtileri ve önlemek için ipuçları.
Tiroid kanseri, tiroid bezini etkileyen hastalıklardan biridir. Birkaç tiroid kanseri türü vardır, ancak çoğu yavaş ilerler ve çoğu durumda uygun teşhis ile tedavi edilebilir.
Tiroid kanseri olup olmadığınızı nasıl anlayabilirsiniz? Hayatta kalma oranı nedir? Belirtiler, tedaviler ve yaşam beklenti nedir?
Tiroid bezi, tiroid hormonlarının üretiminden sorumludur. En büyük görevlerinden biri metabolizmayı düzenlemektir. Hücrelerinin büyük bir bölümünün düzgün çalışmasını sağlar.
Tiroid kanseri nedir?
Tiroid kanseri, genellikle tiroid bezinde bir yumru veya kitle olarak ortaya çıkan bir tümördür. Bir grup hücrenin anormal büyümesinden kaynaklanır ve iyi huylu veya kötü huylu olabilir. Hücreler, bağışıklık sistemi tarafından kontrol edilemeyecek kadar hızlı çoğaldığında ortaya çıkar.
Birkaç çeşit tiroid kanseri vardır, ancak en yaygın olan iki tür vardır.
Papiller tiroid kanseri
En sık görülen tiptir ve esas olarak 30 ila 50 yaş arasındaki yaş grubunu etkiler. Papiller tümörlerin çoğu küçüktür ve tedaviye olumlu yanıt verir. Bunların sadece küçük bir kısmı agresiftir ve metastaz yapabilir.
Foliküler tiroid kanseri
50 yaş üstü kişilerde daha sık görülür. Foliküler tiroid kanseri hücrelerinin boyundaki lenf bezlerine yayılması nadirdir. Bununla birlikte, akciğer ve kemik metastazı riski vardır.
Bu iki tip tiroid kanseri, vakaların yaklaşık yüzde 95’ini oluşturur. Bunlar haricinde nadir fakat agresif olan anaplastik tiroid kanseri ve medüller tiroid kanseri vardır.
Tiroid kanseri ayrıca lenfatik kökenli olabilir veya kas veya kıkırdak dokularından kaynaklanabilir. Diğer iç organlardan kaynaklanan metastatik tümörler de oluşabilir.
Tiroid kanseri ne kadar tehlikeli?
Tiroid kanserlerinin büyük bir yüzdesi agresif olmadığı için tehlikesinin derecesi türüne bağlıdır. Birinci veya ikinci evrede kanser olması durumunda, kanser tedaviye iyi yanıt verir ve sadece bezi etkiler. Daha ileri evreler, kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılmış olabileceği anlamına gelebilir.
Tiroid kanseri belirtileri
Çoğu tiroid kanseri, başlangıcında açıkça görünen belirtilere neden olmaz. Belirtiler, tümörün kendisi büyüdükçe ortaya çıkmaya başlar. En yaygın belirti, yumrudur. Ancak, tirod bezindeki tüm yumru veya nodüllerin kanser olmadığı unutulmamalıdır. Tiroid nodüllerinin yüzde 90’ından fazlası kanserli değildir.
Dikkat edilmesi gereken belirtiler şunlardır:
– Boyuna dokunulduğunda parmakların altında hissedilebilen yumru,
– Boyunda gerginlik hissi,
– Ses değişiklikleri ve ses kısıklığı,
– Yutma güçlüğü,
– Nefes alma güçlüğü,
– Boyunda şişmiş lenf düğümleri,
– Boyun ve boğazda ağrı.
Tiroid kanserinin nedenleri
Tiroid kanseri gelişimine neyin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. Kesin olan, tiroid hücrelerinde DNA’da bir değişikliğin meydana gelmesidir. Tiroid tümörlerinin gelişimini olumsuz etkileyebilecek hastalıklar da vardır. Bunlar Hashimoto tiroiditi, Cowden sendromu, Basedow sendromu, tiroid adenomu ve ailesel adenomatöz polipozdur. İş için kendilerini kimyasal çözücülere maruz bırakmak zorunda kalanlar da risk altındadır. Genetik mutasyonların da bir miktar etkisi vardır. Erkeklerle karşılaştırıldığında, kadınlar üreme sistemindeki daha büyük hormonal değişiklikler nedeniyle tiroid kanseri geliştirmeye daha yatkındır. Risk faktörlerinden biri de, bazı durumlarda hücrelerin malign transformasyonuna yatkın olabilen guatrdır.
Bilinen potansiyel risk faktörleri vardır.
– Cinsiyet (kadınlarda daha fazla görülür),
– Radyasyona maruz kalma,
– Tiroid guatr öyküsü,
– Ailede tiroid kanseri veya tiroid hastalığı öyküsü,
– İyot eksikliği (foliküler tiroid kanseri ile ilgili),
– Fazla kilolu veya obez olmak.
Tiroid kanseri tedavisi ve yaşam beklentisi
Tiroid kanseri için olası tedaviler kanserin türüne ve hangi aşamada olduğuna, yani ne kadar ilerlemiş olup olmadığına bağlıdır. Başlıca tedaviler cerrahi operasyonlardır. Yayılmanın küçük olduğu durumlar dışında genellikle tüm bez cerrahi operasyonla alınır. Genellikle hastalığa karışan lenf düğümleri de çıkarılır.
Tiroid kanseri, diğer kanser türlerine kıyasla yüzde 1-2 oranında görülür ve kadınları erkeklerden daha fazla etkiler. Özellikle zamanında müdahale edildiğinde ölüm oranı çok düşüktür. Ameliyattan sonra hasta genellikle normal bir yaşam sürdürebilir. Bu nedenle genellikle tedavi edilebilir ve çoğu durumda kişi iyileşir, ancak bazen tedaviden sonra kanser tekrarlayabilir.
Ameliyattan sonra hastanın tiroid hormonu bazlı bir tedavi izlemesi gerekirken, metastaz riski taşıyan papiller ve foliküler tiroid kanserlerinde kişi radyoaktif iyot tedavisi alır.
Çoğu tiroid kanseri tedavi edilebilir. En yaygın türler olan papiller ve foliküler kanserler yüzde 98’in üzerinde bir iyileşme oranına sahiptir. Zamanında teşhis iyileşme için faydalıdır.
Medüller kanser daha kötü bir gidişata sahiptir ve lenf düğümlerine yayılabilir. Anaplastik tiroid kanseri çok agresif olduğundan ve genellikle ileri bir durumdayken tespit edildiğinden çok kötü bir prognoza sahiptir.
Tiroid kanseri hangi organlara sıçrayabilir?
Tiroid kanseri belirlendikten sonra, herhangi bir metastaz (sıçrama) olup olmadığını kontrol etmek gerekir. Tiroid kanseri hangi organlara metastaz yapar?
En yaygın olanı akciğer metastazıdır, ancak tek değildir. Bu nedenle doktor, vücudun içinin ayrıntılı görüntülerini elde etmek için bir MR önerecektir. Tiroid kanseri yayıldığında, vücutta çoğunlukla boyundaki lenf düğümleri, kemikler, beyin, karaciğer ve cildi etkiler.
Tiroide iyi gelen 7 besin
Tiroid bezinin işleyişinde beslenme çok önemli bir rol oynar. Özellikle iyot, çinko ve selenyum eksikliğinin tiroid bezinde bozulmalara yol açabileceği bilinmektedir.
İşte tiroid üzerinde faydalı etkileri olduğu bilinen 7 besin:
Yağlı balıklar
Somon, alabalık, ton balığı ve sardalya gibi yağlı balıklarda bulunan omega 3 yağ asitleri, tiroid fonksiyonlarını geliştirir. Omega 3 özellikle hipotirodizmi önlemek için gereklidir. Tedavi edilmeyen hipotiroidizm, yüksek seviyelerde kötü kolesterol (LDL) nedeniyle kalp hastalığı riskini artırır. Omega 3’lerin iltihabı azalttığı ve kalp hastalığı riskini azalttığı bilinmektedir.
Balıklar aynı zamanda iyi bir selenyum kaynağıdır, tiroidin düzgün çalışması için faydalı bir besindir.
Patates
Selenyum açısından zengin olan patates, tiroid bezinin düzgün çalışmasına yardımcı olur. Ayrıca brokoli ve lahana gibi turpgil sebzelerin tüketimini sınırlamak gerekir, çünkü bunlar tiroidin normal tiroid fonksiyonu için gerekli bir element olan iyotu emme yeteneğini bloke edebilir.
Süt
D vitamini eksikliği ile hipotiroidizmin en yaygın nedeni olan Hashimoto hastalığı arasında bir ilişki vardır. D vitamini ve aynı zamanda önemli miktarda kalsiyum, protein ve iyot içeren süt, tiroidin düzgün çalışmasına yardımcı olur.
Ceviz
Bir başka harika selenyum kaynağı da cevizdir. Her yere götürülebilen kullanışlı bir atıştırmalıktır. Ayrıca salataları veya tatlıları zenginleştirebilirler. İyi bir selenyum kaynağı sağlamak için 2-3 ceviz yeterlidir.
Tam tahıllar
Kabızlık, hipotiroidizmi olanlarda sık görülen bir semptomdur. Tam tahıllar ve esmer pirinç gibi bütün gıdalar, bağırsak hareketliliğini kolaylaştırabilen ve düzenliliğini dengeleyebilen lif bakımından zengindir.
Fasulye
Fasulye proteinler, antioksidanlar, kompleks karbonhidratlar ve birçok vitamin ve mineral içeren harika bir enerji kaynağıdır. Ayrıca lif açısından da zengindirler, bu da hipotiroidizmin yaygın bir yan etkisi olan kabızlığa karşı mücadele eder.
Deniz yosunu
Deniz yosunu, tiroid fonksiyonu için gerekli bir besin maddesi olan yüksek bir iyot içeriğine sahiptir. İyot, tiroid hormonu üretiminin öncüsüdür. Diğer bir faydası ise lif, kalsiyum ve A, B, C, E ve K vitaminlerini içermesidir.
kaynak ensonhaber.com
